Vai trò của đông trùng hạ thảo trong hỗ trợ điều trị Covid-19 và hậu Covid-19

1/ Giới thiệu về Đông Trùng Hạ Thảo

Đông trùng hạ thảo là một chi nấm ký sinh, phát triển trên cơ thể ấu trùng của côn trùng. Khi những loại nấm ký sinh này tấn công vật chủ, chúng sẽ thay thế mô và nảy mầm những thân dài, mảnh mọc bên ngoài cơ thể vật chủ. ⁽¹⁾

Phần còn lại của côn trùng và nấm đã được thu hái bằng tay, phơi khô. Sử dụng trong Y học cổ truyền Trung Quốc trong nhiều thế kỷ để điều trị mệt mỏi, ốm yếu hoặc đông trùng hạ thảo bổ thận và giúp cải thiện tình trạng ham muốn tình dục thấp. Các chất bổ sung và các sản phẩm có chứa chiết xuất từ đông trùng hạ thảo ngày càng trở nên phổ biến do được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe. ⁽¹⁾

Trong số hơn 400 loài Đông trùng hạ thảo được tìm thấy, thì có hai loài đã trở thành tâm điểm của nghiên cứu sức khỏe: Cordyceps sinensis và Cordyceps militaris. ⁽¹⁾

Ảnh: Cordyceps sinensis

2/ Giá trị của dược liệu cổ truyền – ĐTHT từ góc nhìn của Y học hiện đại

Không chỉ là một dược liệu lâu đời của Y học Cổ truyền phương Đông mà trong Y học hiện đại, Cordyceps sinensis cũng chứa nhiều hoạt chất quý có vai trò bồi bổ sức khỏe và hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh khác nhau như: Cordycepin, Adenosine, protein, chất béo, các loại axit amin thiết yếu. Ngoài ra loại dược liệu này còn chứa nhiều loại vitamin (B1, B2, B12, E và K) và khoáng chất (sắt, canxi, magie, kẽm …) tốt cho sức khỏe con người. ⁽²⁾

Trong đó, nổi bật nhất là hai hoạt chất Adenosine và Cordycepin:

• Adenosine giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, cải thiện lưu thông máu đến tim, ngăn ngừa sự hình thành của huyết khối cũng như các tình trạng thiếu máu cơ tim.⁽³⁾
• Cordycepin có tác dụng kháng ung thư, kháng vi sinh vật,ngăn chặn các tế bào ung thư di căn hoặc tái tạo; kháng vi khuẩn Clostridium hỗ trợ điều trị bệnh đường ruột cực kỳ hiệu quả. Ngoài ra loại hợp chất này có trong đông trùng hạ thảo còn có thể ngăn các gen tiểu đường type 2 phát triển, giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.⁽³⁾

3/ Những lợi ích của ĐTHT trong điều trị COVID-19 và Hậu COVID-19

• Lợi ích của Đông Trùng Hạ Thảo trong hỗ trợ điều trị COVID-19

Khi bị virus SARS-CoV-2 tấn công, hệ miễn dịch và các cơ quan ở phổi, tim mạch,… bị suy giảm chức năng, gây nên các triệu chứng đường hô hấp và gia tăng mức độ trầm trọng của các bệnh lý nền.⁽⁶⁾

Đông trùng hạ thảo với công năng bổ phế, làm sạch phổi, tái tạo tế bào và tăng cường chức năng phổi, bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Nhờ đó giúp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng khi mắc Covid như ho, khó thở, đau đầu,…⁽⁶⁾

Bên cạnh đó, kết quả từ những nghiên cứu gần đây cho thấy tiềm năng lớn của loại dược liệu quý này trong việc hỗ trợ điều trị những bệnh nhân mắc Covid-19:

– Kết quả nghiên cứu đăng tải năm 2020 cho thấy, dựa trên tương tác phân tử mạnh của hoạt chất cordycepin có trong ĐTHT với protein gai và các enzyme protease chính của virus SARS-CoV-2; cho thấy hoạt chất này có tiềm năng cao trong việc ức chế sự xâm nhập và nhân lên của virus vào cơ thể vật chủ. Bên cạnh đó, hoạt chất Cordycepin trong ĐTHT còn có những lợi ích sức khỏe nổi trội như bảo vệ hệ thống gan, thận, tim mạch, hô hấp, thần kinh, miễn dịch, bên cạnh hoạt tính chống ung thư, chống oxy hóa, kháng viêm và kháng vi khuẩn cũng hỗ trợ điều trị. Vì đây là những mô chủ yếu bị ảnh hưởng bởi COVID-19 trong giai đoạn sau khi nhiễm.⁽⁷⁾

– Kết quả từ nhiều nghiên cứu khác trên bột ĐTHT lên men, trong đó có nghiên cứu mới công bố năm 2020 cũng cho thấy, trên đối tượng bệnh nhân có chức năng tim phổi bất thường trong quá trình phục hồi bệnh COVID-19. Viên nén từ bột Cordyceps sinensis lên men khi sử dụng một mình hoặc khi kết hợp với thuốc hít tiotropium bromide có thể cải thiện đáng kể tình trạng rối loạn chức năng phổi do bệnh phổi tắc nghẽn và có cải thiện chức năng miễn dịch của bệnh nhân. ⁽⁸⁾

• Lợi ích của Đông Trùng Hạ Thảo giúp bệnh nhân hồi phục Hậu COVID-19

Bên cạnh những lợi ích trong việc hỗ trợ điều trị COVID-19, ĐTHT còn là một trong những vị thuốc quý trong y học cổ truyền có tác dụng bổ dưỡng, tăng sức khỏe. Đặc biệt hỗ trợ cho người sau mắc COVID-19 khỏi những triệu chứng như uể oải, mệt mỏi.⁽⁴⁾

Hàm lượng Cordycepin trong đông trùng hạ thảo được chứng minh có công dụng điều hòa miễn dịch. Giúp tăng cường khi suy giảm đồng thời ức chế khi phản ứng quá mức. Công dụng này rất tốt cho hệ hô hấp, dự phòng trong bệnh truyền nhiễm do virus hiệu quả. ⁽⁵⁾

Với hội chứng hậu COVID-19 cần chú trọng vào việc cải thiện triệu chứng đồng thời bồi bổ từ bên trong, nâng cao miễn dịch. Trong khi đó, Cordyceps sinensis lại được sử dụng từ hàng ngàn năm nay trong điều trị bệnh hô hấp, giúp giảm ho, long đờm, phục hồi phổi. Đồng thời còn giúp kích thích hệ tiêu hóa, giúp ăn ngon, dễ ngủ, thanh lọc gan, bổ thận tráng dương, tốt cho tim mạch, chống suy nhược,an thần.⁽⁵⁾

Tuy nhiên, không thể trông chờ vào việc chỉ sử dụng ĐTHT là được. Người bệnh cần phải kết hợp với chế độ dinh dưỡng khoa học, sinh hoạt hợp lý. Tập luyện các bài tập thở phục hồi chức năng phổi. Và nếu cần thiết vẫn phải duy trì điều trị các triệu chứng theo chỉ định của bác sĩ. ⁽⁵⁾

Nguồn:

(1) https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/dinh-duong/6-loi-ich-cua-dong-trung-ha-thao-dua-tren-khoa-hoc/?link_type=related_posts

(2) Syed Amir Ashraf et al. Cordycepin for Health and Wellbeing: A Potent Bioactive Metabolite of an Entomopathogenic Medicinal Fungus Cordyceps with Its Nutraceutical and Therapeutic Potential. Molecules. 2020 Jun; 25(12): 2735

(3) https://bvnguyentriphuong.com.vn/y-hoc-co-truyen/adenosine-trong-dong-trung-ha-thao

(4) https://trungtamytegovap.medinet.gov.vn/tin-tuc-su-kien/dung-thuoc-bo-dong-y-cho-nguoi-sau-mac-covid-19-can-luu-y-gi-c14392-56161.aspx

(5) https://tradimec.com/thuc-hu-tin-don-dong-trung-ha-thao-ho-tro-day-lui-hoi-chung-hau-covid-19.html

(6) https://tradimec.com/dong-trung-ha-thao-chong-covid-19.html

(7) Verma AK. Cordycepin: a bioactive metabolite of Cordyceps militaris and polyadenylation inhibitor with therapeutic potential against COVID-19. J Biomol Struct Dyn. 2022;40(8):3745-3752. doi:10.1080/07391102.2020.1850352

(8) An, X., Duan, L., Zhang, Y.H. et al. The three syndromes and six Chinese patent medicine study during the recovery phase of COVID-19. Chin Med 16, 44 (2021). https://doi.org/10.1186/s13020-021-00454-x