CẢNH BÁO NHỮNG THÓI QUEN THƯỜNG NGÀY GÂY THIẾU MÁU NÃO

1/ Thế nào là bệnh thiếu máu não ?

Thiếu máu não hay còn gọi là thiểu năng tuần hoàn não xảy ra do tình trạng suy giảm lượng máu lưu thông lên não. Khi đó, lượng oxy và các chất dinh dưỡng nuôi não bị giảm khiến cho tế bào thần kinh não thiếu năng lượng để hoạt động, gây ảnh hưởng tới các hoạt động chức năng của não.⁽¹⁾

Mặc dù não bộ có kích thước nhỏ, nhưng lại tiêu thụ tới 20% tổng lượng oxy trong cơ thể. Nếu trong vòng 10 giây mà không được cung cấp oxy, các mô não sẽ bị ảnh hưởng và nếu thiếu oxy tới 4 phút các tế bào thần kinh sẽ bắt đầu chết dần và không thể khôi phục được.⁽²⁾

2/ Các triệu chứng điển hình của thiếu máu não ⁽¹⁾

Với tình trạng thiếu máu não, người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu điển hình như:

• Đau đầu: Đây là triệu chứng xuất hiện sớm và thường gặp (chiếm đến 90%) khi bị thiếu máu não. Đau đầu do bệnh lý này thường có tính chất co thắt, lan tỏa hoặc khu trú ở vùng chẩm.
• Chóng mặt: Người bệnh có thể gặp phải hiện tượng loạng choạng khi đứng hoặc đi, cảm giác hoa mắt, lâng lâng như say sóng và thường xuyên tối sầm mặt khi đột ngột đổi tư thế.
• Dị cảm:Xuất hiện cảm giác tê bì như kiến bò ở đầu ngón chân, ngón tay và nghe thấy tiếng “ve kêu” trong tai.
• Rối loạn giấc ngủ:Người bệnh có thể bị mất ngủ, ngủ không sâu giấc, gặp khó khăn trong việc chìm vào giấc ngủ.
• Rối loạn liên quan đến sự tập trung: Suy giảm trí nhớ, khả năng chú ý và tập trung có thể là triệu chứng của bệnh lý này.
• Rối loạn liên quan đến cảm xúc:Thiếu máu não có thể khiến cho người bệnh dễ xúc động, dễ cáu gắt hơn người bình thường.

3/ Nguy cơ thiếu máu não dễ xảy ra với ai ?

Trước đây, thường những người trung niên và cao tuổi có tỉ lệ mắc bệnh thiếu máu não cao hơn. Tuy nhiên, thời gian gần đây bệnh lý này có dấu hiệu trẻ hóa và có thể bắt gặp cả ở những người trẻ tuổi như giới văn phòng hay tầng lớp lao động trí óc⁽³⁾ Ngoài ra, nhóm người ít vận động, chế độ dinh dưỡng không khoa học cũng là đối tượng dễ mắc phải bệnh lý này^(1,4)

Theo thống kê tại Việt Nam, tỉ lệ những người được chẩn đoán thiếu máu não lên đến 80%. Đây là một trong những bệnh lý cần được quan tâm bởi nó không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.⁽³⁾

4/ Những thói quen thường ngày gây ra thiếu máu não không nên xem nhẹ

Bên cạnh những nguyên nhân từ bệnh lý thì còn có các nguyên nhân khác xuất phát từ thói quen sống không lành mạnh dẫn đến bệnh thiếu máu não. Theo Thượng tá, BS Nguyễn Huy Hoàng – Trung tâm Oxy cao áp Việt Nga (Bộ Quốc Phòng), có nhiều các thói quen sinh hoạt hàng ngày gây thiếu máu não, cụ thể là:⁽⁵⁾

• Ngồi lâu và tư thế sai: Trong các trường hợp thiếu máu não, thường gặp nhất là thiếu máu não ở nhân viên văn phòng. Nguyên nhân do ngồi không đúng tư thế, ngồi lâu một chỗ không vận động, tiếp xúc nhiều với màn hình máy tính và các thiết bị điện tử.
• Ít vận động: Thói quen ít vận động khiến tăng nguy cơ thiếu máu não. Những người luyện tập yoga, bơi lội, hoặc thường xuyên tập các động tác vùng cổ thường ít bị đau cổ vai gáy hoặc thiếu máu não.
• Căng thẳng quá mức: Những người trẻ tuổi đang có sức khỏe tốt thường ít coi trọng đến sức khỏe như: làm việc quá sức, thức khuya.. gây căng thẳng. Những thói quen này dẫn đến việc co thắt mạch máu làm máu lên não kém hơn.
• Ăn uống và sinh hoạt không khoa học: Xu hướng ngủ muộn ở những người trẻ tuổi dẫn đến việc căng thẳng, gây co thắt mạch máu từ đó dẫn tới thiếu máu não. Việc lạm dụng đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn, ăn uống thất thường đều gây quá tải gan và gây xơ vữa mạch máu. Đặc biệt ở nam giới từ 32 tuổi trở lên đã có tình trạng co thắt mạch máu.

5/ Làm gì để phòng ngừa thiếu máu não? ^(1,2,3,4,5)

Mặc dù là căn bệnh nguy hiểm nhưng thiếu máu não hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị nếu áp dụng chế độ chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng hợp lý. Nhận biết các thói quen thường ngày gây thiếu máu não, kịp thời điều chỉnh các thói quen trên:

• Ngồi làm việc đúng tư thế và không ngồi lâu một chỗ
• Người bị thiếu máu não cần tránh sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không nên tắm nước lạnh khi mới đi ngoài trời nắng về, khi ngủ cần tránh vị trí gió lùa. Mùa lạnh mỗi khi thức dậy cần nằm tĩnh dưỡng một lúc mới ngồi dậy, tránh bị lạnh đột ngột.
• Kết hợp với tập luyện thể thao, luyện thở để giảm bớt sự hẹp lòng mạch, giúp giảm nguy cơ thiếu máu lên não cũng như các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch.
• Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, không làm việc quá sức.
• Không gối đầu quá cao khi ngủ,Ngủ đủ giấc, đảm bảo đủ 8 tiếng/ ngày.
• Xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi để cung cấp omega 3, chất sắt, các loại vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Hạn chế các thức ăn nhiều thịt, các loại mỡ động vật, nội tạng động vật vì sẽ làm tăng hàm lượng choresterol trong cơ thể – nguyên nhân gây tắc nghẽn mạch máu.
• Khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện và phòng ngừa sớm các chứng bệnh, trong đó có thiếu máu não.
• Sử dụng các sản phẩm chứa các thảo dược như bạch quả, việt quất….giúp tăng cường tuần hoàn máu não, hoạt huyết và giảm triệu chứng của thiếu máu não hiệu quả.

Bạch quả ⁽⁶⁾:

Bạch quả còn gọi là Ngân hạnh, tên khoa học Ginkgo biloba L. Ginkgoaceae, là một loài cây đã có từ hàng triệu năm nay.

Qua các thử nghiệm lâm sàng cho thấy cao chiết từ lá bạch quả với hàm lượng hoạt chất chính là flavonoid và terpenoid cao có tác dụng làm tăng tuần hoàn máu não, cải thiện sự cung cấp máu cho não, chống oxy hóa được dùng để cải thiện trí nhớ, chữa chóng mặt, hoa mắt, đau đầu, đau nửa đầu.

Cao lá bạch quả còn ức chế yếu tố hoạt hoá tiểu cầu, ngăn chặn hiện tượng ngưng tập tiểu cầu, đề phòng sự thành lập huyết khối và tai biến mạch máu não. Từ cao lá bạch quả chế ra thuốc tuần hoàn não. Hiện nay, ở Mỹ và châu Âu, các chế phẩm có thành phần cao lá Bạch quả hiện nay là một trong những sản phẩm thảo dược bán chạy nhất.

Việt quất ⁽⁷⁾:

Cây việt quất (Vaccinium sect. Cyanococcus) là một loại cây bụi có hoa; quả mọng có màu hơi xanh, tím – được gọi là quả việt quất.

Quả việt quất được cho là có hàm lượng chống oxy hóa cao nhất trong tất cả các loại trái cây và rau quả. Các hợp chất chống oxy hóa chính trong quả việt quất thuộc về một họ chất chống oxy hóa polyphenol được gọi là flavonoid, cụ thể hơn là anthocyanin – có rất nhiều trong quả việt quất, vì thế thúc đẩy mức độ chống oxy hóa trong cơ thể. Anthocyanidin có thể đi qua hàng rào máu não trung hòa các gốc tự do và chống lại các loại bệnh liên quan như Alzheimer, sa sút trí tuệ và các bệnh lý mạch máu

Trong một nghiên cứu trên người, chín người lớn tuổi bị suy giảm nhận thức nhẹ đã uống nước ép quả việt quất mỗi ngày. Sau 12 tuần, họ đã cho thấy những dấu hiệu tích cực ở một số chức năng của não. Một nghiên cứu kéo dài sáu năm trên hơn 16.000 cá nhân lớn tuổi cho thấy quả việt quất và dâu tây giúp làm giảm quá trình lão hóa tinh thần tới 2,5 năm.

Xu hướng lựa chọn các sản phẩm bổ sung có chứa các thảo dược bạch quả, việt quất ..kèm theo vitamin, khoáng chất, omega 3 giúp tăng cường tuần hoàn máu não, hỗ trợ giảm các triệu chứng thiểu năng tuần hoàn não như hoa mắt, chóng mặt, đau đầu….. và mang lại sự tiện dụng cho người bệnh. Hãy lựa chọn các sản phẩm của các công ty sản xuất dược phẩm uy tín để đạt hiệu quả sử dụng.

Tài liệu tham khảo:

1. https://tamanhhospital.vn/thieu-nang-tuan-hoan-nao/
2. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/cac-nguyen-nhan-gay-thieu-mau-len-nao-vi
3. https://medlatec.vn/tin-tuc/thieu-mau-nao-va-nhung-trieu-chung-dien-hinh-cua-benh-s195-n18583
4. https://tamanhhospital.vn/thieu-mau-nao/
5. https://tytphuong9qgv.medinet.gov.vn/phong-benh-khong-lay/bac-si-canh-bao-nhung-thoi-quen-hang-ngay-gay-thieu-mau-nao-cmobile11629-83001.aspx
6. https://suckhoedoisong.vn/bach-qua-vi-thuoc-quy-16939346.htm
7. https://vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/dinh-duong/10-loi-ich-suc-khoe-da-duoc-chung-minh-cua-qua-viet-quat/